Những năm gần đây, khi nhu cầu về nhà ở tăng cao, “làn sóng” chuyển đổi đất vườn sang đất ở đang ngày càng phổ biến. Việc chuyển đổi này giúp nhiều gia đình có đất để xây dựng nhà ở và việc sở hữu đất thổ cư còn mang đến nhiều lợi ích khác. Tuy nhiên, để thực hiện thành công quy trình này, bạn cần nắm rõ các quy định pháp luật, chuẩn bị đầy đủ hồ sơ và các khoản chi phí cần nộp.
Theo quy định của Pháp luật Việt Nam, khái niệm đất vườn không được nêu rõ cụ thể. Trong thực tế, thuật ngữ này thường được sử dụng để chỉ loại đất trong một thửa chung với đất ở, nhưng vẫn chưa công nhận là đất thổ cư.
Đất vườn có thể dùng để trồng cây lâu năm, cây ngắn ngày, các loại cây ăn quả hoặc cây trồng khác phục vụ mục đích nông nghiệp.
Pháp luật hiện hành phân loại đất theo mục đích sử dụng và đất vườn thuộc nhóm đất nông nghiệp. Tuy nhiên, khi khu đất này nằm trong vùng quy hoạch phát triển dân cư, được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép, người dân có thể xin chuyển mục đích sử dụng theo quy định tại Điều 121 Luật Đất đai 2024.
Điều 121 Luật Đất đai 2024 quy định, những trường hợp chuyển đổi đất nông nghiệp (bao gồm đất vườn) sang phi nông nghiệp cần được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp phép.
Theo đó, Uỷ ban nhân dân quận, huyện, thị xã, thành phố sẽ trực tiếp đưa ra quyết định thay đổi mục đích sử dụng đất cho cá nhân, hộ gia đình. Mỗi năm ở các địa phương sẽ ban hành và phê duyệt về kế hoạch sử dụng đất trên địa bàn. Hay nói cách khác, Uỷ ban nhân dân sẽ chỉ cho phép chuyển mục đích sử dụng đất vườn sang đất ở với 2 điều kiện sau:
Lưu ý: Kế hoạch sử dụng đất hằng năm được Uỷ ban nhân dân công khai, nên người dân có thể tự mình kiểm tra. Ngoài ra, bạn cũng có thể hỏi ý kiến từ các công chức địa chính để được giải đáp.
Căn cứ vào Điều 69 Nghị định 43/2014/NĐ-CP, việc chuyển đổi mục đích sử dụng từ đất vườn sang đất ở sẽ được thực hiện theo các bước sau:
Các cá nhân, hộ gia đình cần chuẩn bị một bộ hồ sơ, bao gồm các giấy tờ sau:
Để nộp hồ sơ chuyển đổi mục đích sử dụng đất, bạn có thể thực hiện tại:
Hồ sơ đầy đủ sẽ được bộ phận tiếp nhận ghi vào sổ và trao phiếu cho người nộp. Trong phiếu ghi rõ hạn trả kết quả của quyết định.
Trường hợp hồ sơ bị thiếu, chưa hợp lệ cơ quan sẽ thông báo và hướng dẫn người dân bổ sung, hoàn chỉnh theo quy định trong thời gian không quá 03 ngày làm việc.
Ở giai đoạn này, quan trọng nhất là người dân cần thực hiện các nghĩa vụ tài chính cần thiết. Hồ sơ được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, bạn sẽ nhận được thông báo về số Tiền sử dụng đất, thuế phí khác. Tiền sử dụng đất phụ thuộc vào diện tích và mức chênh lệch giá giữa đất vườn (đất nông nghiệp) và giá đất ở (đất thổ cư) vào thời điểm chuyển đổi.
Căn cứ vào khoản 40 Điều 2 Nghị định 01/2017/NĐ-CP, thời gian giải quyết không quá 15 ngày kể từ khi nhận được hồ sơ hợp lệ (vùng thường). Đối với các khu vực vùng sâu, vùng xa, vùng miền núi hải đảo, điều kiện kinh tế khó khăn tối đa là 25 ngày.
Lưu ý: Thời gian này không tính các ngày nghỉ, lễ, tết theo quy định của Pháp luật, không tính thời gian người dân thực hiện các nghĩa vụ tài chính.
