Nghị định 225/2025/NĐ-CP sửa đổi các Nghị định quy định chi tiết Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà đầu tư. Dưới đây là tổng hợp các điểm mới của Nghị định này.
Căn cứ khoản 2 Điều 3, khoản 2 Điều 2 Nghị định 225/2025/NĐ-CP bổ sung:
Bên mời quan tâm ngoài UBND cấp tỉnh, bộ, ngành còn có UBND cấp xã và cơ quan khác được pháp luật quản lý ngành quy định.
Ngoài ra, khoản 4a, 4b Điều 3 Nghị định 225/2025/NĐ-CP bổ sung định nghĩa:
Quy định cũ:
Khoản 2 Điều 3 Nghị định 23/2024/NĐ-CP, khoản 2 Điều 3 Nghị định 115/2024/NĐ-CP quy định bên mời quan tâm chủ yếu là UBND cấp tỉnh, bộ, ngành. Hồ sơ yêu cầu và hồ sơ đề xuất chưa có định nghĩa cụ thể, gây khó khăn khi áp dụng.
Khoản 7 Điều 4 Nghị định 225/2025/NĐ-CP bổ sung:
7. Đối với dự án áp dụng hình thức chỉ định nhà đầu tư theo quy định tại khoản 2a Điều 34 của Luật Đấu thầu, dự án áp dụng hình thức lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt quy định tại Điều 34a của Luật Đấu thầu, nhà đầu tư không phải đáp ứng điều kiện về bảo đảm cạnh tranh quy định tại điểm a khoản 1 và khoản 3 Điều 4 Nghị định 23/2024.
Như vậy, đã có sự miễn trừ điều kiện bảo đảm cạnh tranh đối với hai trường hợp đặc biệt này.
Quy định cũ tại Điều 4 Nghị định 23/2024/NĐ-CP không có ngoại lệ cho trường hợp chỉ định nhà đầu tư hoặc lựa chọn nhà đầu tư đặc biệt. Có nghĩa, tất cả các dự án đầu tư thuộc phạm vi điều chỉnh đều phải đáp ứng điều kiện bảo đảm cạnh tranh.
Nghị định 225/2025/NĐ-CP đã bổ sung nhiều ưu đãi mới cho nhà đầu tư, đặc biệt là doanh nghiệp khoa học công nghệ, doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, và nhà đầu tư nước ngoài cam kết chuyển giao công nghệ. Cụ thể:
- Điểm c khoản 4 Điều 1, điểm c khoản 5 Điều 2 Nghị định 225/2025/NĐ-CP bổ sung ưu đãi:
Doanh nghiệp khoa học và công nghệ, doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao được cộng thêm 5% khi đánh giá hồ sơ.
- Điểm d khoản 5 Điều 1, điểm d khoản 5 Điều 2 Nghị định 225/2025/NĐ-CP bổ sung ưu đãi:
Nhà đầu tư nước ngoài có cam kết chuyển giao công nghệ được cộng thêm 2% khi đánh giá hồ sơ.
Điều 5 Nghị định 23/2024/NĐ-CP, điểm b khoản 1 Điều 6 Nghị định 115/2024/NĐ-Cp quy định một số chính sách ưu đãi trong lựa chọn nhà đầu tư, tuy nhiên chưa có ưu đãi riêng đối với:
Theo đó, Điều 45 Nghị định 23/2024/NĐ-CP, Điều 46 Nghị định 115/2024/NĐ-CP đổi tên thành: “Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực”.
Quy định không bắt buộc phải có kinh nghiệm tương tự; trường hợp nhà đầu tư nộp tài liệu chứng minh kinh nghiệm thì sẽ được xem xét.
Điều 21 Nghị định 225/2025/NĐ-CP: Bãi bỏ hàng loạt cụm từ “kinh nghiệm” tại các điều 17, 19, 20, 21, 23, 38, 40, 41, 44, 45, 48, 61, 63.
Quy định cũ tại Nghị định 23/2024/NĐ-CP:
Điều 45 Nghị định 23/2024/NĐ-CP có tiêu đề: “Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực và kinh nghiệm”.
Nội dung đánh giá bao gồm cả năng lực (tài chính, nhân sự, kỹ thuật) và kinh nghiệm tương tự.
Các điều 17, 19, 20, 21, 23, 38, 40, 41, 44, 45, 48, 61, 63 đều có cụm từ liên quan đến “kinh nghiệm”.
Bên cạnh đó, Điều 46 Nghị định 115/2024 cũng có tên "Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực, kinh nghiệm".
Theo điểm g khoản 2 Điều 4 Nghị định 115/2025/NĐ-CP, các dự án thuộc diện phải tổ chức đấu thầu gồm:
- Dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội;
- Dự án đầu tư cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư;
- Dự án đầu tư xây dựng nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân;
- Áp dụng khi có từ 02 nhà đầu tư trở lên cùng quan tâm, đăng ký thực hiện.
Các trường hợp loại trừ không phải đấu thầu gồm:
- Dự án nhà ở xã hội tại khoản 1, 2, 3 và điểm c khoản 4 Điều 84 Luật Nhà ở 2023;
- Dự án cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư theo khoản 1, 2 Điều 68 Luật Nhà ở 2023;
- Dự án xây dựng nhà ở cho lực lượng vũ trang theo khoản 1 Điều 106 Luật Nhà ở 2023.
Còn theo điểm g khoản 2 được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 225/2025/NĐ-CP:
Giữ nguyên các nhóm dự án loại trừ tại Luật Nhà ở 2023 (Điều 84, Điều 68, Điều 106).
Bên cạnh đó, bổ sung thêm dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân được quy định tại Nghị quyết 201/2025/QH15 ngày 29/5/2025 của Quốc hội về thí điểm chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội.
Nghị định 225/2025/NĐ-CP đã sửa đổi, bổ sung Điều 44a Nghị định 115/2024/NĐ-CP, đã được sửa đổi bổ sung bởi Nghị định 17/2025/NĐ-CP về dự án áp dụng hình thức lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt. Theo đó:
- Dự án cấp bách: Mở rộng thêm nguồn chỉ đạo gồm Nghị quyết của Chính phủ, Quyết định/Chỉ thị, ý kiến Lãnh đạo Chính phủ, Nghị quyết Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Kết luận BTV tỉnh, Nghị quyết HĐND tỉnh
Quy định cũ: Chỉ quy định NQ Chính phủ, QĐ/Chỉ thị, ý kiến Lãnh đạo Chính phủ
- Dự án kết nối hạ tầng đồng bộ: mở rộng thêm các cấp Đảng bộ tỉnh, BTV tỉnh, HĐND tỉnh
- Điện hạt nhân: Bổ sung mới theo Luật Năng lượng nguyên tử
- Điện gió ngoài khơi: Quy định rõ: chỉ áp dụng đặc biệt khi hình thức khác không đáp ứng yêu cầu
- Dự án khác có điều kiện đặc thù: Bổ sung trường hợp tổng quát “nếu hình thức lựa chọn khác không đáp ứng”
Khoản 17 Điều 2 Nghị định 225/2025/NĐ-CP sửa đổi điều 44b Nghị định 115/2024/NĐ-CP, đã được sửa đổi bổ sung bởi Nghị định 17/2025/NĐ-CP về quy trình, thủ tục lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt.
Quy định mới nêu rõ 03 trường hợp:
- Dự án thuộc thẩm quyền Quốc hội, Thủ tướng: giao cơ quan chuyên môn đánh giá và quyết định nhà đầu tư.
- Dự án thẩm quyền UBND tỉnh hoặc không thuộc diện chấp thuận chủ trương đầu tư: UBND tỉnh thẩm định, vừa phê duyệt chủ trương vừa chấp thuận nhà đầu tư.
- Trường hợp cấp bách về QP-AN, KT-XH theo chỉ đạo của Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, lãnh đạo chủ chốt: quy định chi tiết hồ sơ dự án, hồ sơ năng lực và nội dung đánh giá của Bộ Quốc phòng, Bộ Công an.
Quy định mới còn bổ sung quy định về đàm phán, ký kết hợp đồng (nếu cần) và trường hợp không ký thì quyết định lựa chọn đồng thời là quyết định chấp thuận nhà đầu tư; Bổ sung các tình huống phát sinh sau khi đã có quyết định chủ trương đầu tư (khoản 5), hoặc các dự án giao đất/cho thuê đất không qua đấu giá (khoản 7).
Trước đó, trình tự thiên về lập hồ sơ đề nghị (tờ trình, dự thảo quyết định, hồ sơ pháp lý liên quan), cí các bước:
Khoản 18 Điều 225/2025/NĐ-CP bổ sung điều 44c về các dự án áp dụng hình thức chỉ định nhà đầu tư. Theo đó, các dự án áp dụng hình thức chỉ định nhà đầu tư được quy định tại khoản 2a Điều 34 của Luật Đấu thầu khoản 2a Điều 34 Luật Đấu thầu, một số dự án được áp dụng hình thức chỉ định nhà đầu tư thay vì tổ chức đấu thầu rộng rãi.
Các dự án áp dụng chỉ định nhà đầu tư gồm:
- Dự án do nhà đầu tư đề xuất, trong đó nhà đầu tư sở hữu hoặc có quyền sử dụng công nghệ thuộc danh mục công nghệ chiến lược, sản phẩm công nghệ chiến lược theo quy định của pháp luật về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và công nghệ cao.
- Dự án bảo đảm tính tương thích, đồng bộ: dự án cần tiếp tục lựa chọn nhà đầu tư trước đó đã triển khai hạ tầng số, nền tảng số.
- Dự án cần đẩy nhanh tiến độ, phục vụ lợi ích quốc gia, gồm:
- Dự án xử lý hậu quả thiên tai, hỏa hoạn, tai nạn, thảm họa hoặc sự kiện bất khả kháng;
- Dự án quan trọng quốc gia được Quốc hội cho phép áp dụng chỉ định nhà đầu tư;
- Dự án thuộc diện chỉ định theo quy định của pháp luật quản lý ngành, lĩnh vực;
- Dự án phục vụ lễ kỷ niệm, sự kiện cấp quốc gia, cấp tỉnh;
- Dự án có hoạt động lấn biển, thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội địa phương theo Nghị quyết, kết luận của cấp ủy, Hội đồng nhân dân tỉnh;
- Dự án phát triển đô thị theo mô hình TOD (Transit Oriented Development) trong phạm vi dự án đường sắt quốc gia theo quy định của pháp luật đường sắt.
Hằng năm, cơ quan có thẩm quyền phải báo cáo kết quả triển khai các dự án chỉ định nhà đầu tư (tiến độ, chất lượng, hiệu quả) gửi Bộ Tài chính để tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trong báo cáo tình hình thực hiện hoạt động đấu thầu.
Cũng tại khoản 18 Điều 2 Nghị định 225/2025/NĐ-CP đã bổ sung quy trình chỉ định nhà đầu tư.
(1) Quy trình thông thường: áp dụng với dự án do cơ quan có thẩm quyền lập hồ sơ đề nghị chấp thuận chủ trương đầu tư (dự án thuộc diện chấp thuận chủ trương đầu tư) hoặc hồ sơ đề xuất thực hiện dự án (dự án không thuộc diện chấp thuận chủ trương đầu tư).
Quy trình chỉ định nhà đầu tư thông thường gồm 7 bước:
- Xem xét áp dụng hình thức chỉ định: Cơ quan có thẩm quyền căn cứ quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư hoặc văn bản phê duyệt thông tin dự án.
- Lập hồ sơ yêu cầu: Bên mời thầu lập hồ sơ yêu cầu (không yêu cầu bảo đảm dự thầu).
- Phê duyệt hồ sơ yêu cầu: Người có thẩm quyền hoặc bên mời thầu phê duyệt, gửi hồ sơ cho nhà đầu tư được đề nghị chỉ định.
- Nhà đầu tư nộp hồ sơ đề xuất: Thực hiện theo yêu cầu của hồ sơ.
- Đánh giá hồ sơ đề xuất: Bên mời thầu đánh giá theo phương pháp, tiêu chuẩn đã phê duyệt; nhà đầu tư có thể làm rõ, bổ sung hồ sơ.
- Phê duyệt và công khai kết quả chỉ định: Cơ quan có thẩm quyền phê duyệt kết quả (không phải phê duyệt danh sách kỹ thuật, không xếp hạng); kết quả được công khai.
- Đàm phán, ký kết hợp đồng: Đàm phán, hoàn thiện, ký kết và công khai hợp đồng dự án. Nếu đàm phán không thành, báo cáo người có thẩm quyền hủy thầu.
(2) Quy trình rút gọn: áp dụng đối với dự án do nhà đầu tư đề xuất
Quy trình chỉ định nhà đầu tư rút gọn, gồm 4 bước:
- Trình phê duyệt: Sau khi có quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư hoặc văn bản phê duyệt thông tin dự án, bên mời thầu trình cơ quan có thẩm quyền dự thảo quyết định phê duyệt kết quả lựa chọn nhà đầu tư kèm dự thảo hợp đồng.
- Phê duyệt kết quả: Cơ quan có thẩm quyền ban hành quyết định; kết quả được công khai.
- Đánh giá đề xuất của nhà đầu tư: Căn cứ vào yêu cầu về năng lực, hiệu quả sử dụng đất, hiệu quả đầu tư; phương pháp đánh giá theo tiêu chí đạt/không đạt. Nếu đạt yêu cầu, tiến hành đàm phán hợp đồng.
- Ký kết hợp đồng: Sau khi đàm phán thành công, ký kết và công khai hợp đồng dự án. Nếu không thành công, báo cáo cơ quan có thẩm quyền hủy thầu.
Trên đây là điểm mới của Nghị định 225/2025/NĐ-CP về về lựa chọn nhà đầu tư trong đấu thầu.
