Tổng hợp một số điểm mới đáng chú ý của Thông tư 25/2025/TT-NHNN về việc mở và sử dụng tài khoản thanh toán.
Điều 2 Thông tư 25/2025/TT-NHNN bãi bỏ các quyền, trách nhiệm của Sở Giao dịch Ngân hàng Nhà nước, Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tại khoản 3 Điều 9 Thông tư 17/2024/TT-NHNN sau đây:
Bãi bỏ quyền, trách nhiệm chủ động trích (ghi Nợ) tài khoản thanh toán của khách hàng theo yêu cầu bằng văn bản của cơ quan có thẩm quyền trong việc cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính, quyết định thi hành án, quyết định thu thuế hoặc các nghĩa vụ thanh toán khác theo quy định của pháp luật.
Bãi bỏ quyền, trách nhiệm từ chối thực hiện lệnh thanh toán của chủ tài khoản khi có yêu cầu bằng văn bản của cơ quan có thẩm quyền theo quy định của pháp luật.
Ngoài ra, để phù hợp với cơ cấu tổ chức mới, Thông tư 25 còn thay cụm từ “Ngân hàng Nhà nước chi nhánh” bằng “Ngân hàng Nhà nước Khu vực”.
Điều 3 Thông tư 25 điều chỉnh hồ sơ mở tài khoản thanh toán tại Điều 12 Thông tư 17 như sau:
- Tài liệu, thông tin, dữ liệu về giấy tờ tùy thân của khách hàng là cá nhân:
+ Trường hợp cá nhân là công dân Việt Nam: Thẻ căn cước công dân, thẻ căn cước hoặc căn cước điện tử hoặc giấy khai sinh đối với người dưới 14 tuổi chưa có thẻ căn cước
=> Giấy Chứng minh nhân dân không được dùng để mở tài khoản
+ Trường hợp cá nhân là người nước ngoài: Hộ chiếu hoặc giấy tờ khác chứng minh được nhân thân do cơ quan có thẩm quyền nước ngoài cấp, đối với người nước ngoài cư trú tại Việt Nam phải có thêm thị thực nhập cảnh hoặc giấy tờ có giá trị thay thị thực hoặc giấy tờ chứng minh được miễn thị thực nhập cảnh; hoặc
=> Trước đây bắt buộc phải nộp hộ chiếu, hiện nay có thể cung cấp giấy tờ khác chứng minh được nhân thân do cơ quan có thẩm quyền nước ngoài cấp.
- Tài liệu, thông tin, dữ liệu của khách hàng là tổ chức:
+ Bổ sung thêm yêu cầu cung cấp tài liệu, thông tin, dữ liệu của Kế toán trưởng (hoặc người phụ trách kế toán) (nếu có)
+ Tài liệu, thông tin, dữ liệu của khách hàng là tổ chức:Các tài liệu, thông tin, dữ liệu để xác minh thông tin nhận biết khách hàng theo quy định tại Luật Phòng, chống rửa tiền kèm theo các tài liệu, thông tin, dữ liệu của người đại diện hợp pháp, kế toán trưởng hoặc người phụ trách kế toán (nếu có).
+ Bổ sung quy định đối với trường hợp khách hàng tổ chức sử dụng tài khoản định danh điện tử: Trường hợp tổ chức sử dụng tài khoản định danh điện tử, ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài không yêu cầu cung cấp các tài liệu, thông tin, dữ liệu đã có trong tài khoản định danh điện tử của tổ chức.
Điều 4 Thông tư 25 đã bổ sung điểm c1 vào sau điểm c khoản 1 Điều 13 Thông tư 17 về việc đặt tên tài khoản thanh toán như sau:
- Đối với tài khoản thanh toán cá nhân, tên tài khoản thanh toán được đặt theo thông tin họ và tên trên giấy tờ tùy thân của khách hàng;
- Đối với tài khoản thanh toán tổ chức, tên tài khoản thanh toán phải bao gồm tên của tổ chức trên giấy phép thành lập, quyết định thành lập hoặc giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc giấy tờ chứng minh tổ chức được thành lập, hoạt động hợp pháp;
- Đối với tài khoản thanh toán chung, tên tài khoản thanh toán do ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài đặt trên cơ sở thể hiện được tên của các chủ tài khoản và không trùng với tên tài khoản thanh toán của các cá nhân, tổ chức khác.
Điều 5 Thông tư 25 đã bổ sung nhiều nội dung quy định rõ hơn về việc kiểm tra tính hợp pháp, hợp lệ; đối chiếu đảm bảo sự khớp đúng, chính xác của các tài liệu, thông tin, dữ liệu mà khách hàng cung cấp; tiến hành xác minh thông tin nhận biết khách hàng.
Cụ thể, đối với chủ tài khoản thanh toán là cá nhân:
- Trường hợp chủ tài khoản hoặc người đại diện là cá nhân sử dụng thẻ Căn cước hoặc Căn cước điện tử hoặc thẻ Căn cước công dân hoặc danh tính điện tử, ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải gặp mặt trực tiếp chủ tài khoản hoặc người đại diện của chủ tài khoản và thực hiện kiểm tra đối chiếu giấy tờ tùy thân, đối chiếu khớp đúng thông tin sinh trắc học của chủ tài khoản hoặc người đại diện của chủ tài khoản…
- Trường hợp chủ tài khoản là cá nhân người nước ngoài không có mặt tại Việt Nam, ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được thực hiện xác minh thông tin nhận biết khách hàng thông qua bên thứ ba hoặc thông qua việc thuê tổ chức khác...
Đối với chủ tài khoản thanh toán là tổ chức:
- Trường hợp chủ tài khoản là tổ chức được thành lập và hoạt động tại Việt Nam, ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải gặp mặt trực tiếp người đại diện hợp pháp của chủ tài khoản, thực hiện kiểm tra xác minh thông tin người đại diện hợp pháp của chủ tài khoản.
- Trường hợp chủ tài khoản là pháp nhân nước ngoài, ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được thực hiện xác minh thông tin người đại diện hợp pháp của chủ tài khoản qua bên thứ ba hoặc thuê tổ chức khác nhưng phải đảm bảo bên thứ ba hoặc tổ chức khác gặp mặt trực tiếp người đại diện hợp pháp của chủ tài khoản và thực hiện kiểm tra, đối chiếu giấy tờ tùy thân, đối chiếu khớp đúng thông tin sinh trắc họ...
Điều 6 Thông tư 25 bổ sung Điều 15a vào sau Điều 15 Thông tư 17 về việc mở và sử dụng tài khoản thanh toán của nhà đầu tư nước ngoài là người không cư trú để thực hiện hoạt động đầu tư gián tiếp tại Việt Nam như sau:
Theo đó, nhà đầu tư nước ngoài là người không cư trú thực hiện hoạt động đầu tư gián tiếp tại Việt Nam được ủy quyền cho tổ chức có hợp đồng dịch vụ lưu ký với nhà đầu tư nước ngoài để mở, đóng và sử dụng tài khoản thanh toán tại ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải thực hiện nhận biết đối với nhà đầu tư nước ngoài và tổ chức được ủy quyền theo quy định pháp luật về phòng, chống rửa tiền.
[...]
Theo Điều 9 Thông tư 25, dấu hiệu tài khoản thanh toán có giao dịch nhưng không thể liên hệ được với khách hàng được bổ sung vào bộ tiêu chí nhận diện các tài khoản thanh toán có dấu hiệu nghi ngờ gian lận, lừa đảo, vi phạm pháp luật tại Điều 19 Thông tư 17.
Trên đây là một số điểm mới của Thông tư 25/2025/TT-NHNN về tài khoản thanh toán mà người dân, doanh nghiệp cần chú ý.
