Những ai đã từng rút bảo hiểm xã hội (BHXH) 1 lần có lẽ đều đã nghe qua cụm từ “tiền trượt giá”. Vậy tiền trượt giá BHXH là gì? Tiền trượt giá này được áp dụng cho những trường hợp nào? Thông tin chi tiết sẽ được đề cập trong bài viết sau đây.
Tiền trượt giá BHXH được hiểu là số tiền được điều chỉnh tăng thêm để tạo ra sự cân bằng về giá trị tiền tệ ở thời điểm hiện tại so với những thời kỳ trước.
Số tiền này được tính dựa trên hệ số trượt giá hay còn gọi là mức điều chỉnh tiền lương và thu nhập đã đóng BHXH để chống lại ảnh hưởng của sự tăng lên liên tục và mạnh mẽ của giá cả (khi lạm phát tăng cao).
Hệ số điều chỉnh tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội của năm t | = | Chỉ số giá tiêu dùng bình quân năm liền kề trước năm người lao động hưởng bảo hiểm xã hội tính theo gốc so sánh bình quân năm 1994 |
Chỉ số giá tiêu dùng bình quân năm t tính theo gốc so sánh bình quân năm 1994 |
Trong đó:
t là năm bất kỳ trong giai đoạn điều chỉnh;
Hệ số điều chỉnh tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội của các năm trước năm 1995 được lấy bằng hệ số điều chỉnh tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội của năm 1994.
Trên cơ sở chỉ số giá tiêu dùng bình quân năm tính theo gốc so sánh bình quân năm 1994 do Cục Thống kê, Bộ Tài chính cung cấp, Bảo hiểm xã hội Việt Nam xác định hệ số điều chỉnh tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội và thực hiện điều chỉnh tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động.
Tiền trượt giá BHXH sẽ góp phần giúp bù đắp một phần quan trọng để đảm bảo quyền lợi cho người tham gia BHXH trước những ảnh hưởng tiêu cực của sự lạm phát dẫn đến mất giá đồng tiền.
Điều 1 Thông tư 01/2025/TT-BLĐTBXH đã quy định cụ thể các nhóm đối tượng được áp dụng hệ số trượt giá BHXH bao gồm:
- Đối tượng điều chỉnh tiền lương đã đóng BHXH:
(1) Người lao động thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định bắt đầu tham gia BHXH từ ngày 01/01/2016 trở đi, hưởng lương hưu, trợ cấp một lần khi nghỉ hưu, BHXH một lần hoặc bị chết mà thân nhân được hưởng trợ cấp tuất một lần trong thời gian từ 01/01/2025 - 31/12/2025.
(2) Người lao động đóng BHXH theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định, hưởng lương hưu, trợ cấp một lần khi nghỉ hưu, BHXH một lần hoặc chết mà thân nhân được hưởng trợ cấp tuất một lần trong thời gian từ 01/01/2025 - 31/12/2025.
- Đối tượng điều chỉnh thu nhập tháng đã đóng BHXH:
(3) Người tham gia BHXH tự nguyện hưởng lương hưu, trợ cấp một lần khi nghỉ hưu, BHXH một lần hoặc bị chết mà thân nhân được hưởng trợ cấp tuất một lần trong thời gian từ 01/01/2025 - 31/12/2025.
Căn cứ Điều 1 Thông tư 01/2025/TT-BLĐTBXH, tiền trượt giá sẽ được tính cho người lao động khi họ làm hồ sơ hưởng các chế độ sau:
- Làm thủ tục hưởng lương hưu hằng tháng;
- Nhận trợ cấp một lần khi nghỉ hưu;
- Thân nhân nhận trợ cấp tuất một lần khi người lao động chết.
Do được tính toán dựa trên hệ số trượt giá BHXH nên khi hệ số này tăng thì số tiền mà người lao động được nhận khi hưởng các chế độ trên cũng sẽ tăng nhẹ so với những người đã hưởng chế độ ở năm trước.