Từ ngày 01/7/2025, Luật Cán bộ, công chức 2025 chính thức có hiệu lực với nhiều điểm mới quan trọng: thay đổi định nghĩa cán bộ, công chức và phạm vi áp dụng; xác định rõ người có tài năng trong công vụ; cho phép thuê nhà ở công vụ; bổ sung quy định về vị trí việc làm, phân loại công chức theo ngạch thay vì loại A, B, C; áp dụng thưởng theo KPI; cho phép bổ nhiệm dưới 5 năm; sửa quy định về thôi việc, miễn giảm trách nhiệm; rút gọn hình thức kỷ luật còn 4 mức và tăng thời hiệu xử lý kỷ luật. Đặc biệt, không còn quy định riêng với cán bộ, công chức cấp xã.
Luật Cán bộ, công chức 2025 vừa được thông qua ngày 24/6/2025 và có hiệu lực từ ngày 01/7/2025.
1. Thay đổi định nghĩa cán bộ, công chức
- Luật Cán bộ công chức 2025 bổ sung hình thức trở thành cán bộ là chỉ định giữ chức vụ, chức danh theo nhiệm kỳ bên cạnh việc bầu cử, phê chuẩn, bổ nhiệm và bổ sung cán bộ trong Mặt trận tổ quốc Việt Nam bên cạnh các cơ quan:
2. Quy định cụ thể người có tài năng là ai
- Theo đó, Điều 4 Luật Cán bộ, công chức 2025 đã liệt kê cụ thể Nhà nước có chính sách thu hút nguồn nhân lực cao gồm các đối tượng:
3. Bổ sung quyền thuê nhà ở công vụ cho cán bộ, công chức
_ Nếu trước đây, nhà ở công vụ được đầu tư xây dựng cho cán bộ, công chức được điều động, luân chuyển, biệt phái thuê trong thời gian đảm nhiệm công tác thì từ 01/7/2025 theo Điều 9 Luật Cán bộ, công chức năm 2025, cán bộ công chức có quyền bố trí hoặc được thuê nhà ở công vụ theo quy định của pháp luật và của cấp có thẩm quyền.
4. Quy định mới về vị trí việc làm
Thay vì chỉ định nghĩa vị trí việc làm như trước đây, Luật 2025 đã quy định cụ thể về khái niệm này như sau:
5. Thay đổi cách phân loại công chức
- Nếu như trước đây, tại dự thảo Luật Cán bộ, công chức, viên chức vẫn đề xuất tiêu chí phân loại công chức theo cơ quan công tác, theo phạm vi hoạt động, theo vị trí việc làm…
Thì nay Điều 24 xếp loại công chức theo các ngạch về thứ bậc chuyên môn, nghiệp vụ như sau:
- Như vậy, Luật Cán bộ, công chức đã bỏ phân loại công chức theo loại A, B, C, D mà gọi thẳng tên của các đối tượng này.
- Đồng thời, việc xếp ngạch công chức tương ứng với vị trí việc làm:
Được tuyển dụng vào vị trí việc làm;
- Công chức được bổ nhiệm chức vụ lãnh đạo, quản lý/được bố trí vào vị trí việc làm được xếp ngạch công chức tương ứng khác với ngạch công chức đang giữ.
- Trong đó, xếp ngạch phải phù hợp tỷ lệ công chức cần bố trí theo từng vị trí việc làm.
6. Công chức được trả thu nhập tăng thêm, tiền thưởng theo KPI
_ Đây là quy định hoàn toàn mới tại Luật Cán bộ, công chức 2025. Cụ thể, theo Điều 27 Luật này, căn cứ kết quả theo dõi, đánh giá, xếp loại chất lượng hay thường được gọi là KPI trong các doanh nghiệp ngoài nhà nước, cơ quan, tổ chức có thẩm quyền xem xét, quyết định:
_ Đồng thời, nếu có thành tích trong công vụ thì được khen thưởng theo Luật thi đua, khen thưởng.
Riêng trường hợp có thành tích xuất sắc hoặc công trạng thì được:
Lưu ý, các quy định về đánh giá cán bộ, công chức có hiệu lực từ 01/01/2026.
7. Bổ sung quy định thời hạn bổ nhiệm dưới 05 năm của công chức
Đây tiếp tục là một quy định hoàn toàn mới tại Điều 31 Luật cán bộ công chức 2025.
_ Cụ thể, trước đây Luật chỉ quy định thời hạn bổ nhiệm công chức lãnh đạo, quản lý là 05 năm. Trường hợp bổ nhiệm dưới 05 năm được quy định ở các văn bản dưới luật.
_ Tuy nhiên, từ 01/7/2025, chính thức luật hóa quy định bổ nhiệm công chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý dưới 05 năm cho một số chức danh đặc thù.
_ Khi hết thời hạn bổ nhiệm sẽ được xem xét bổ nhiệm lại hoặc không bổ nhiệm trừo trường hợp chưa được xem xét, bổ nhiệm lại.
8. Sửa trường hợp công chức bị cho nghỉ việc
Theo Điều 32 Luật Cán bộ, công chức 2025, công chức bị cho thôi việc nếu thuộc trường hợp:
_ Trong khi trước đó trường hợp công chức bị cho thôi việc gồm:
1. Do sắp xếp tổ chức;
2. Theo nguyện vọng và được cấp có thẩm quyền đồng ý;
3. Có 02 năm liên tiếp không hoàn thành nhiệm vụ
9. Thêm trường hợp được loại trừ, miễn, giảm trách nhiệm đối với cán bộ, công chức
_ Cụ thể, Điều 34 quy định cán bộ, công chức được xem xét loại trừ, miễn, giảm trách nhiệm trong các trường hợp:
10. Chỉ còn 4 hình thức kỷ luật công chức
- Điều 36 Luật Cán bộ, công chức 2025 quy định tùy vào tính chất, mức độ vi phạm công chức phải chịu một trong những hình thức kỷ luật:
- Theo quy định cũ thì công chức chịu một trong các hình thức kỷ luật gồm:
11. Tăng thời hiệu kỷ luật công chức
- Theo quy định tại Điều 37 Luật Cán bộ, công chức, thời hiệu kỷ luật công chức quy định như sau:
+ 05 năm đối với hành vi vi phạm đến mức phải kỷ luật bằng hình thức khiển trách (trong khi đó quy định cũ là 02 năm).
+ 10 năm đối với hành vi vi phạm không thuộc trường hợp trên (trong khi đó quy định cũ là 05 năm).
12. Không còn quy định về cán bộ, công chức cấp xã
- Luật Cán bộ công chức 2025 không còn quy định về cán bộ, công chức cấp xã thay vào đó, chỉ còn khái niệm cán bộ, công chức nói chung.
- Đồng thời, cán bộ, công chức cấp xã được bầu hoặc tuyển dụng trước 01/7/2025 nếu đáp ứng đủ tiêu chuẩn về trình độ đào tạo thì được chuyển thành cán bộ, công chức và được bố trí công tác tại các cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc hệ thống chính trị tại cấp xã hình thành sau sắp xếp, thuộc biên chế của địa phương nơi công tác và thực hiện tinh giản biên chế trong thời hạn 05 năm.
- Chậm nhất đến ngày 01/7/2027, các Bộ, ngành, cơ quan trung ương, địa phương phải hoàn thành việc bố trí vào vị trí việc làm và xếp ngạch tương ứng với vị trí việc làm đối với công chức được tuyển dụng trước 01/7/2025 thuộc phạm vi quản lý.
- Kể từ ngày 01/7/2025, người đang tập sự theo quy định của Luật cũ được xếp vào ngạch công chức tương ứng với vị trí việc làm tuyển dụng.
